Leczenie kanałowe (inaczej – endodontyczne) to przysłowiowa ostatnia deska ratunku dla zębów, które uległy poważnemu uszkodzeniu. Sytuacja taka ma miejsce wówczas, gdy patologiczne zmiany dotyczą miazgi zęba, czyli jego wewnętrznej, „żywej” tkanki odpowiedzialnej za przemiany metaboliczne, jakie zachodzą w zębinie. Zapalenie miazgi zęba to stan, który najczęściej towarzyszy zaawansowanej próchnicy, ale może wystąpić też w związku z innymi chorobami albo z powodu mechanicznego urazu. W takich właśnie przypadkach stomatolog może podjąć decyzję o leczeniu kanałowym, które – mimo nieodwracalnych zmian w miazdze – pozwala zachować funkcje chorego zęba.
Dlaczego panuje opinia, że leczenie kanałowe jest bolesne?
Wielu pacjentom leczenie kanałowe kojarzy się przede wszystkim z dotkliwym bólem. Tymczasem bolesne jest nie tyle leczenie, co same choroby miazgi, ponieważ struktura ta jest silnie unerwiona. Rolą endodonty jest jak najszybsze ulżenie choremu w cierpieniu, co współcześnie udaje się zwykle osiągnąć już podczas pierwszej wizyty, jeszcze przed otworzeniem chorego zęba.
W przeszłości, kiedy stomatolodzy nie dysponowali tak precyzyjnymi jak dzisiejsze narzędziami ani nowoczesnymi urządzeniami do endodoncji mikroskopowej, leczenie kanałowe rzeczywiście mogło powodować ból. Polega ono bowiem na oczyszczeniu kanałów korzeniowych zęba z uszkodzonej miazgi. Aby oszczędzić pacjentom cierpienia podczas zabiegu , najpierw „zatruwano” ząb – rozwiercano i umieszczano w nim specjalny opatrunek, który powodował obumieranie tkanki miazgi (wraz z drobnoustrojami chorobotwórczymi). Oznaczało to, że dolegliwości bólowe utrzymywały się jeszcze przez pewien czas, ale po 2-3 tygodniach można było podjąć leczenie kanałowe bez znieczulenia, które niegdyś nie należało do standardu gabinetów stomatologicznych.
Jak przebiega leczenie kanałowe w nowoczesnych gabinetach?
Dziś przebieg zabiegu endodontycznego wygląda zupełnie inaczej. Podstawą jest diagnostyka obrazowa (np. zdjęcie RTG), która pozwala ocenić charakter zmiany, a przede wszystkim zaobserwować dokładnie przebieg kanałów korzeniowych, co jest warunkiem ich dokładnego oczyszczenia. W większości przypadków zabieg można podjąć od razu. Pacjent otrzymuje znieczulenie miejscowe, więc podczas trwającej 1-2 godziny procedury nie czuje bólu.
Leczenie kanałowe obejmuje otwarcie chorego zęba, dokładne oczyszczenie jego kanałów korzeniowych i komory z zainfekowanej tkanki oraz ich dezynfekcję. Następnie ząb wypełnia się szczelnie biozgodnym materiałem, a koronę odbudowuje się kompozytem lub – przy dużych ubytkach – wypełnieniem protetycznym.
Bezbolesne leczenie kanałowe pozwala skutecznie zażegnać niebezpieczną infekcję i odtworzyć zniszczony ząb tak, że może on dobrze pełnić swoją funkcję jeszcze przez wiele lat.